Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły (część II)

(cykl porad na podstawie książki A. Faber, E. Mazlish)

Część II  Zachęcanie do współpracy

Często próbując nakłonić dzieci do współpracy, natrafiamy na opór albo działanie na przekór, co oczywiście wzmacnia naszą złość i frustrację. Wtedy zwykle zaczyna się oskarżanie (Dlaczego zawsze to robisz? Ty nigdy nie słuchasz!), przeżywanie (Taki bałagan w pokoju, ale z ciebie flejtuch!), straszenie (Jeśli zaraz tego nie zrobisz, wychodzę bez ciebie!), rozkazywanie (W tej chwili podnieś to z podłogi! Pospiesz się!), sarkazm (Zakładasz kozaki, a jeszcze nie masz skarpetek, no genialny pomysł!). Nietrudno domyślić się, co czuje wtedy dziecko, jak to odbiera i czy ma ochotę słuchać nas dalej.

Poniżej kilka metod przydatnych w czasie codziennych zmagań z dziećmi, kiedy to chcemy skłonić je do zachowań ogólnie akceptowanych. Oparte są na komunikacji, która dba o poczucie wartości zarówno dziecka, jak i dorosłego. Każdą metodę można stosować oddzielnie lub w kombinacji. Polecam wypróbować wszystkie i sprawdzić, która z nich najbardziej nam i dziecku odpowiada.

1. Opisz, co widzisz lub przedstaw problem
Przedstawiając problem dajemy dziecku szansę zastanowienia się, co ma zrobić. Zamiast „Rozrzuciłeś kredki” opisz sytuację „Na stole leżą rozrzucone kredki.” Zdanie typu „Znowu zapomniałeś posprzątać po sobie!” zamień na „Widzę na łóżku papierki po cukierkach”.

2. Udziel informacji
Informacja jest łatwa do przyjęcia, wskazuje co należy zrobić. Zamiast straszyć „Jak nie posprzątasz zaraz kredek, to je wyrzucę” lepiej poinformować „Miejsce kredek jest w pudełku na twoim biurku.” Oskarżenia „Kto zostawił brudne papierki na łóżku? zamień na „Papierki wrzuca się do kosza.”

3. Powiedz to jednym słowem
Dzieci nie lubią słuchać długich kazań i tłumaczeń. Przypomnienie powinno być krótkie – im mniej tym lepiej. Zamiast „Znowu zostawiłaś kredki, zawsze zapominasz posprzątać. Ty już jesteś duża dziewczynka i powinnaś pamiętać o tym. Teraz jak mam przyszykować stół do obiadu? Obiecałaś, że…” wystarczy powiedzieć „Ola, kredki.”

4. Opisz, co czujesz
Poprzez opisywanie tego, co czujemy, jesteśmy wiarygodni dla dzieci. Zawsze możemy powiedzieć „Nie lubię jak mi przerywasz, gdy rozmawiam z kimś”, „Teraz jestem troszkę zdenerwowana, poczytam ci bajki po obiedzie”, „Przeszkadza mi, gdy zostawiasz kredki w kuchni, lubię jeść na czystym stole.”

5. Napisz lub narysuj liścik
Czasami tajemnicze liściki umieszczone w strategicznych miejscach przynoszą dobry efekt. Dla starszych dzieci może to być krótki tekst „Proszę odłóż nas na miejsce, żebyśmy się nie zgubiły. Twoje kredki.” Młodszym spróbujmy przedstawić to w formie rysunku np. na pudełku od kredek narysować wielką uśmiechniętą kredkę lub przeczytajmy zabawny liścik.

mgr Magdalena Bojanowska
w razie pytań i wątpliwości zapraszam do rozmowy :)