Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły (część IV)

(cykl porad na podstawie książki A. Faber, E. Mazlish)

Część IV  Zachęcanie do samodzielności

Teoretycznie wiemy dobrze, że nasze dziecko to odrębna istota z własnymi upodobnieniami, charakterem, potrzebami, uczuciami, ale i tak często próbujemy je dopasować pod siebie. Trudno nam przestać je niańczyć i pozwolić, by mogło stawać się niezależnym człowiekiem. Z jednej strony pojawia się duma, że dziecko rośnie, a z drugiej smutek, że już nas nie potrzebuje. Szczególnie łatwo idzie nam wyręczanie dziecka, gdy się spieszymy - wtedy ubieramy je, choć samo potrafi już to robić. Na szczęście sposobów zachęcania dziecka do samodzielności jest sporo – zachęcam do korzystania z nich na co dzień. J

1. Pozwól dziecku dokonać wyboru
Masz ochotę włożyć dziś niebieską czy różową sukienkę? Wolisz się wykąpać przed czy po bajce? Za pięć minut wracamy do domu- chcesz się jeszcze pohuśtać czy pograć w piłkę? Chcesz zjeść kanapkę z serem czy z wędliną? (uwaga -nie pytamy dziecka Co chcesz zjeść dziś na kolację? Co dzisiaj ubierzesz? gdyż takie decyzje przerastają jeszcze jego możliwości).

2. Okaż szacunek dla dziecięcych zmagań
Unikajmy stwierdzeń: Daj mi to, ja zrobię. To łatwe, spróbuj. Czemu tak długo to robisz? Lepiej doceńmy starania dziecka. Wiązanie sznurowadeł wymaga dużej zręczności. To trudne zadanie-zobacz to może ci pomóc. Czasami jest łatwiej zrobić dwie pętelki.

3. Nie zadawaj zbyt wielu pytań
Czasami lepiej nie zadawać zbyt wielu pytań, choć jesteśmy bardzo ciekawi, co się działo w przedszkolu czy na wycieczce. Lepiej po prostu przywitać miło dziecko, powiedzieć Cieszę się, że Cię widzę! i poczekać, aż samo zacznie opowiadać.

4. Nie spiesz się z dawaniem odpowiedzi i dobrych rad
Dajmy szansę dzieciom pomyśleć, tak by same znalazły odpowiedź. Tato skąd się bierze deszcz? -To interesujące pytanie. Jak myślisz?/ Mamo co robisz? -Przyjrzyj się dokładnie? Co to może być?/ Nie wiem czy pożyczyć Ewie lalkę. Ostatnio mi popsuła misia, ale ona mi zawsze pożycza zabawki.- Zastanawiasz się, czy możesz jej zaufać. Czy jest na to jakiś sposób? Zastanów się. (później można zaproponować) A co powiedziałabyś na…

5. Zachęć dziecko do korzystania z cudzych rozwiązań
Pokażmy dziecku, że nie są zupełnie od nas zależne i wiele problemów mogą pomóc rozwiązać inni ludzie, specjaliści. Mamo dlaczego nasz kotek nie chce jeść?- Najlepiej będzie jak poradzimy się weterynarza./ Tato czy muszę myć zęby rano?- Zapytamy o to panią dentystkę przy następnej wizycie.

6. Nie odbieraj nadziei
Zamiast przygotowywać dziecko na możliwość porażki pozwólmy im na własne doświadczenia        i marzenia. Tato chcę zostać prezydentem.- To bardzo ciekawe. Opowiedz mi o tym./ Mamo, jak urosnę to zwiedzę cały  świat./ Zamierzasz  zostać podróżniczką. To będzie świetna przygoda.

7. Zwróć uwagę na zbyt częste mówienie „nie”
Słowo „nie” bywa odbierane jako atak na samodzielność, co powoduje od razu zachowanie na przekór. Zamiast ciągłego Nie możesz. Nie rób tak. Teraz nie., spróbuj „nie” zastąpić słowem „tak”, wskaż dziecku, co powinno teraz robić i zaakceptuj jego uczucia. Mogę zjeść czekoladkę?- Tak, gdy tylko zjesz obiad./ W tym miejscu należy zachowywać się cicho./ Możemy jeszcze tu zostać?- Widzę, że bardzo ci się tu podoba. Trudno opuszczać taki ciekawy plac zabaw.

mgr Magdalena Bojanowska