Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły (część VI - Uwalnianie dzieci od grania ról)

(cykl porad na podstawie książki A. Faber, E. Mazlish)

Część VI  Uwalnianie dzieci od grania ról

Rodzicom zdarza się używać wyrażeń: „Marek jest uparty, on tak ma”, „Moja Dominika to jest złośliwa”, „Ola jest trudnym dzieckiem”. Trzeba mieć świadomość, że określając dziecko mianem tchórza, ono może zacząć tak myśleć o sobie. Jeśli będziemy twierdzić, że jest niegrzeczne, to na pewno będzie chciało nam to udowodnić. Dlatego też powinniśmy unikać przyczepiania takich etykietek. Pamiętajmy, że sposób patrzenia na dziecko przez rodziców, wywiera na niego znaczący wpływ. Poniżej kilka sposobów na to, jak uwolnić dziecko od odgrywania roli, podkreślając zachowanie odmienne od przyjętej etykietki.

1. Wykorzystaj okazję pokazania dziecku, że nie jest tym, za kogo się uważa
Etykietka marudy. Dziecko: Chciałam iść do przedszkola w spódniczce, bo będą zajęcia taneczne. Rodzic: Podoba mi się sposób, w jaki to powiedziałaś. Przedstawiłaś sytuację i nie miałaś pretensji.
Etykietka niedbałej. Rodzic: Zobacz, masz tę zabawkę od 2 lat, a wygląda jak nowa.

2. Stwórz sytuację, w której dziecko spojrzy na siebie inaczej
Etykietka łakomej. Rodzic: Proszę podziel te czekoladki, tak aby każdy otrzymał tyle samo.
Etykietka nieobowiązkowego. Rodzic: Dzisiaj po południu mnie nie będzie. Zobowiązuję cię do nakarmienia kota.

3. Pozwól dziecku „podsłuchać”, gdy mówi się o nim pozytywnie
Etykietka beksy. (Rodzic rozmawia przez telefon) Mamo, powinnaś widzieć twojego wnuka, byliśmy na szczepieniu. Podał pielęgniarce rękę i nawet z nią rozmawiał. Wiadomo, że zastrzyki nie są przyjemne.
Etykietka nieuważnego. (Mama mówi do taty) Gdy szliśmy dzisiaj na zakupy i przechodziliśmy przez ulicę, Łukasz ostrzegł mnie przed zbliżającym się autem, którego ja nie zauważyłam.

4. Zademonstruj zachowanie godne naśladowania
Etykietka nieumiejącego przegrywać. Rodzic: O, nie! Już myślałam, że wygram! Nie jest przyjemnie przegrywać. No cóż, muszę się z tym pogodzić. Gratulacje.
Etykietka niezorganizowanej. Rodzic: Ojej, ale tu bałagan w tej piwnicy. Od czego zacząć? Już wiem, zrobię to partiami. Teraz zajmę się słoikami, a później poukładam na szafkach.

5. Bądź skarbnicą wiedzy dla dziecka w szczególnych momentach
Etykietka niewygimnastykowanego. Dziecko: Dzisiaj w przedszkolu Kacper powiedział, że nie jestem szybki. Rodzic: Myślę, że on cię nie zna, tak dobrze, jak ja. Jak miałeś cztery latka, wygrałeś zawody w bieganiu podczas wakacji. A u cioci Ewy, tylko tobie udało się dogonić jej uciekającego chomika. No i pewnie Kacper nigdy nie widział, jak szybko jeździsz na rowerze.

6. Kiedy dziecko postępuje według starych nawyków, wyraź swoje uczucia lub swoje oczekiwania
Etykietka bałaganiarza. Rodzic: Jestem niezadowolona, widząc te klocki rozrzucone po całej kuchni. Chcę żebyś włożył je do pudełka i odniósł na miejsce.
Etykietka porywczej. Dziecko: Chcę iść teraz na dwór! Teraz!!! Rodzic: Nie lubię tego tonu. Możesz poprosić mnie w inny sposób?

mgr Magdalena Bojanowska