Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły (część I)

(cykl porad na podstawie książki A. Faber, E. Mazlish)

Część I  Jak pomóc dzieciom, by radziły sobie z własnymi uczuciami

1. Słuchaj dziecka spokojnie i z uwagą
Dziecko może się zniechęcić próbując rozmawiać z dorosłym, który tylko udaje, że słucha. Łatwiej i częściej będzie się dzieliło problemami, jeśli będziemy je uważnie słuchać, odkładając na chwilę inne czynności na bok. Czasami dziecku wystarczy kontakt wzrokowy i współczujące milczenie.

2. Zaakceptuj jego uczucia słowami
Trudno jest myśleć, gdy ktoś pyta, radzi, krytykuje („Zawsze ci mówiłam”, „Po co to zrobiłaś?”, „Mogłeś tam nie iść”). Człowiek się wtedy zamyka w sobie. Akceptacja uczuć zachęca dziecko do wyrażania myśli i szukania własnych rozwiązań. Pomocne jest zwyczajne „Och, rozumiem.” Otwiera to drogę do dalszej rozmowy.

3. Określ te uczucia
Usiłując nakłonić dziecko do odsunięcia od siebie złych myśli („Nie przejmuj się, nie płacz.”), wydaje się ono jeszcze bardziej wytrącone z równowagi. Nie bójmy się rozmawiać o trudnych odczuciach („Och, to straszne, strata przyjaciela zawsze boli. Często się razem bawiliście”). Dziecko pragnie wyrazić swoje przeżycia i być zrozumiane.

4. Zamień pragnienie dziecka w fantazję
Jeśli dziecko domaga się czegoś, czego nie może dostać, dorośli zwykle logicznie tłumaczą, że tego nie mają. Takie argumenty nie trafiają do dzieci, więc protestują jeszcze mocniej. Czasami warto wykazać zrozumienie i wprowadzić w życie odrobinę fantazji. „ Chciałabym ci wyczarować teraz piękną sukienkę.”

5. Wszystkie uczucia można zaakceptować, lecz pewne działania trzeba ograniczać
„Widzę, że jesteś zły na brata. Powiedz mu, co chcesz słowami, a nie pięściami.”

mgr Magdalena Bojanowska